Demencja – co to za choroba?

Demencja

Osoba, która planuje opiekę nad pacjentem z demencją, powinna się odpowiednio do tego przygotować. Chory wymaga bowiem szczególnej troski. W poniższym artykule poruszymy najważniejsze aspekty tego schorzenia oraz kwestie związane z opieką nad chorym.

Demencja, czyli otępienie

Demencja to inaczej otępienie. Najogólniej można powiedzieć, że to pogorszenie zdolności intelektualnych. Jednak otępienie dotyczy różnych aspektów. Powoduje zaniki pamięci, problemy z myśleniem, orientacją, liczeniem oraz rozumieniem. W wyniku postępowania choroby, starszy człowiek zaczyna mieć problemy z wykonaniem najprostszych czynności, takich jak przygotowanie posiłków i ich spożywanie, załatwianie potrzeb fizjologicznych. Nie potrafi skutecznie komunikować się i nawiązywać kontaktów, przez co wymaga niemal całodobowej opieki. Demencja ściśle związana jest z wieloma innymi chorobami. Najczęściej z chorobą Alzheimera, której otępienie jest jednym              z objawów. Innym typem jest otępienie naczyniowe, otępienie wywołane chorobą Parkinsona, chorobą Picka, pląsawicą Huntingtona, chorobą Creutzfeldta-Jacoba. Demencja może także powstać w wyniku długoletniego nadużywania alkoholu.

Nie bagatelizuj objawów

Bardzo często demencja mylona jest z naturalnym procesem starzenia się, w wyniku którego człowiek również traci zdolność koncentracji i zapamiętywania. Dlatego tak ważna jest odpowiednia diagnoza i rozpoczęcie leczenia choroby. Dzięki farmakologii można ją złagodzić. Do najczęściej występujących objawów otępienia, zaliczyć możemy osłabienie pamięci, ogólną apatię, brak chęci do wykonywania różnych czynności i uczenia się, złe samopoczucie, zmęczenie, pogorszenie rozumienia i planowania oraz orientacji w czasie i przestrzeni. Człowiekowi trudność sprawia komunikowanie się z otoczeniem, często nie rozpoznaje najbliższych oraz zmienia się jego stan emocjonalny.  Lęk, depresja, wahania nastrojów, urojenia oraz zaniedbywanie własnej osoby, także powinny być sygnałem zachodzących w organizmie zmian, których nie można bagatelizować. Wymienione objawy nie tylko dokuczają osobie chorej, ale także otoczeniu. Człowiek cierpiący na demencję staje się uciążliwy i nieprzyjemny. Często występują w jego zachowaniu paranoje, objawiające się posądzaniem innych o zabieranie przedmiotów, pieniędzy oraz brak opieki. Jest to wyjątkowo trudna sytuacja i rodzina musi być bardzo cierpliwa i tolerancyjna.

Jak zaznacza Anna Pustelnik z Medipe – “Opieka nad osobą cierpiącą na demencję jest trudna, wymaga cierpliwości, ale uczy też pokory. Opiekunki współpracujące z Medipe, potwierdzają, że to jedna z najczęściej występujących chorób wśród seniorów, do których wyjeżdżają. Mają one wypracowane pewne schematy,  które pomagają radzić sobie pacjentowi ze schorzeniem. Najważniejsza jest troska i obdarzanie chorego miłością. Poczucie bezpieczeństwa sprawia, że osoba z otępieniem, lepiej sobie radzi  z codziennymi czynnościami”.

Ważne są szczegóły

Bardzo istotnym elementem jest odpowiednie zorganizowanie otoczenia chorego. Często zdarza się, że rodzina nie jest w stanie zadbać o wszystkie szczegóły. W takim sytuacjach opiekunka musi przejąć te obowiązki, by ułatwić życie nie tylko osobie chorej, ale także sobie. Mimo, że człowiek sprawia wrażenie, że nie rozumie co się wokół niego dzieje, w rzeczywistości jest inaczej. Jest w pełni świadomy, dlatego należy traktować go z szacunkiem i zrozumieniem. Ważne jest przygotowanie mieszkania, tak by osoba z otępieniem czuła się swobodnie i bezpiecznie. Prostą, ale bardzo przydatną i sprawdzającą się praktyką, jest naklejanie kolorowych karteczek z nazwami przedmiotów. Warto także w widocznym miejscu umieścić dużą planszę z numerami najważniejszych telefonów – do rodziny, opiekunki, lekarza. Mieszkanie powinno być także przemeblowane, by zminimalizować możliwość potknięcia się – dobrze jest schować kable, usunąć dywaniki na których można się poślizgnąć, pochować ciężkie przedmioty z mebli. Nerwowe sytuacje dodatkowo wzmagają frustrację chorego. Należy zabezpieczyć leki, by osoba z demencją nie przyjęła dodatkowej dawki środków farmaceutycznych, a podawać zawsze powinna je opiekunka.

Ważnym aspektem jest także dieta

Udowodniono, że przyjmowanie dużej ilości wysokotłuszczowych potraw, ma wpływ na zaburzenia pamięci u osób starszych. Dlatego istotne jest, by chory spożywał  dużo owoców i warzyw.  Jego dieta powinna być urozmaicona, a potrawy wyglądać apetycznie. Często samodzielne jedzenie, stwarza choremu wiele problemów. Aby nie dopuścić do irytacji, warto seniorowi pomagać w tych czynnościach. Przy okazji można porozmawiać i umilić mu czas.

Nie bój się – spędzaj czas z seniorem

Aby walka z demencją była skuteczna, należy choremu okazywać bardzo dużo wsparcia. Poczucie bezpieczeństwa i życzliwość są najważniejsze. Jeżeli osoba chora będzie wiedziała, że w każdej sytuacji może liczyć na pomoc, jej samopoczucie znacząco się poprawi. A to z pewnością zwiększy komfort jej życia. Chory często zapomina o wielu rzeczach i robi coś czego nie powinien. Nie wolno jednak opiekunowi na niego krzyczeć – nic to nie da, a wręcz przeciwnie wzmocni frustrację. Należy spokojnie wytłumaczyć co zrobił źle. Pamiętajmy też o pochwałach i miłych gestach takich jak dobre słowo, pogłaskanie ręki, poklepanie po ramieniu. Mówmy do niego powoli i prostymi zdaniami, tak by był w stanie przetworzyć wszystkie informacje. Opowiadajmy o tym co się dzieje, jaka jest pogoda, wysłuchajmy też tego co on nam chce opowiedzieć, nawet jeśli już to słyszeliśmy dziesiątki razy. Zdarza się, że senior cierpiący na demencję jest agresywny. W takiej sytuacji nie powinniśmy kontynuować dyskusji, tylko zmienić temat na zupełnie inny i wywołać jakieś pozytywne skojarzenia.

Wolny czas chorego

Nie można zapominać o pasjach chorego. Jeżeli lubi czytać, przynośmy mu aktualne czasopisma i książki. Czytajmy też seniorowi na głos. Odpowiedni tembr głosu, bardzo uspokaja. Gdy osoba lubi oglądać telewizję, nie zabraniajmy – pomóżmy ustawić ulubiony kanał. Warto stwarzać sytuacje, w których chory uruchamia intelekt. Dzięki takim poleceniom ćwiczy się mózg i koncentrację. Jedną z najważniejszych metod leczenia demencji jest terapia wykorzystująca ruch. Wszelkie ćwiczenia fizyczne pomagają utrzymać ciało w dobrej kondycji, ale wpływają także pozytywnie na pracę mózgu. Człowiek ma więcej energii, przez co staje się mniej uciążliwy dla otoczenia.

Opiekunowie i Opiekunki nad osobami starszymi w Niemczech którzy wyjeżdżają do pacjentów, powinni pamiętać o wszystkich aspektach demencji. Muszą być przygotowani na pojawianie się różnych, często nieprzyjemnych sytuacji. Otępienie jest nieuleczalnym schorzeniem, jednak dzięki życzliwości i empatycznym charakterze, można spowolnić postępy choroby. Takie podejście, pomoże poprawić jakość życia chorego, ale także zniweluje występowanie sytuacji niepożądanych